۱۳۹۴/۱۰/۲۷

درستی‎سنجی ادعای نماینده نکا و بهشهر درباره «هزینه ۴۲/۵ میلیارد دلاری اجرای برجام»

Fact Checking Icons-Final-07

همزمان با فرا رسیدن روز اجرای برجام، احمدعلی مقیمی نماینده نکا، بهشهر و گلوگاه در مجلس شورای اسلامی درباره دلیل مخالفت خود با  توافق هسته‌ای  مدعی «هزینه ۴۲/۵ میلیارد دلاری اجرای برجام» شده و گفته است: «در مذاکرات هسته‌ای ما سه تعهد داریم و برای انجام آنها باید راکتور نداشته باشیم، ۱۴ هزار سانتریفیوژ را هم بدهیم، از ۱۰ هزار کیلو اورانیوم، ۹۷۰۰ کیلوگرم را بفرستیم برود و اگر این سه قلم را انجام بدهیم؛ ۴۲/۵ میلیارد دلار یعنی ۱۳۰ هزار میلیارد تومان معادل سه سال بودجه عمرانی کل کشور باید هزینه کنیم».

درباره هزینه فنی اجرای برجام نیز یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، در اواخر تابستان سالجاری اعلام کرد که «اجرای برجام هزینه‌هایی به مبلغ ۱۰/۵میلیون دلار در سال نیاز دارد» که این مبلغ شامل تمام هزینه‌های اجرای موقت پروتکل الحاقی، راستی‌آزمایی و نظارت بر تعهدات مرتبط هسته‌ای ایران و هزینه بازرسان هم می‌شود. این هزینه در بودجه سالانه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی محاسبه شده و از سوی بیش از ۱۷۰ کشور عضو این سازمان طی ده سال آینده تامین خواهد شد. با توجه به دوره اجرای برجام که دوره ای «ده ساله» است در مجموع براساس اعلام مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی «مبلغ ۱۰۵ میلیون دلار» هزینه خواهد شد که با رقم مورد ادعای احمدعلی مقیمی یعنی «هزینه ۴۲/۵ میلیارد دلاری» فاصله زیادی دارد.

درباره هزینه و فایده اجرای برجام و همچنین هزینه تحریم های ناشی از پرونده هسته‌ای جمهوری اسلامی تاکنون ارقام مختلفتی منتشر شده است اما حتی تندرو‌ترین مخالفان توافق هسته‌ای نیز تاکنون ادعایی در خصوص  «هزینه ۴۲/۵ میلیارد دلاری ایران برای اجرای برجام» مطرح نکرده اند و بزرگترین رقمی که به عنوان «هزینه ساخت تاسیسات هسته‌ای و ضرر ناشی از بلااستفاده ماندن» آن، مطرح کرده بودند «۱۸میلیارد دلار» بود.

علاوه براین مقام های ارشد دولت یازدهم برعکس ادعای احمدعلی مقیمی نماینده نکا، بهشهر و گلوگاه از هزینه‌های ادامه تحریم ها و اجرا نشدن برجام سخن گفته‌اند و برای نمونه محمد نهاوندیان در جلسه کمیسیون برجام مجلس شورای اسلامی اعلام کرد که «حداقل هزینه وارد شده بر تولید و صادرات» ایران در زمان تحریم ها «۱۵ درصد» بوده و گفت: ۱۰۰ میلیارد دلار در ۸ سال گذشته هزینه اضافه مبادلاتی بر کشور تحمیل شد»، ضمن اینکه «سهم ایران از فروش نفت در جهان ۲/۵ میلیون بشکه نفت بود که به ۱/۵ میلیون بشکه» کاهش یافت. اکبر ترکان مشاور ارشد حسن روحانی رییس جمهوری نیز اعلام کرد که «هر روز تاخیر در اجرای موافقتنامه وین ۱۰۰ میلیون دلار به ایران ضربه وارد می کند».

مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی نیز در چند گزارش اثرات اجرای برجام در «بخش صنعت، پتروشیمی و معدن» و «بخش کشاورزی» ایران را مثبت و سبب کاهش هزینه و بهبود وضعیت فعلی ارزیابی کرده و منصور حقیقت پور عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس اعلام کرده است که «با اجرای برجام و لغو تحریم‌ها روزانه جلوی ۲۵۰ میلیارد تومان خسارت گرفته می‌شود»، و به گفته رئیس‌کل بانک مرکزی ایران با اجرای برجام «۳۰ میلیارد دلار منابع بلوکه‌شده ایران در خارج از کشور با اجرایی شدن برجام از هفته آینده در اختیار بانک مرکزی قرار می‌گیرد».

در بررسی گزارش نهادها و مقام های رسمی و حتی مخالفان تندروی دولت هیچ نشانه‌ای از این ادعای نماینده نکا، بهشهر، گلوگاه ایران وجود ندارد که ایران برای اجرای سه تعهد خود در برجام باید «۴۲/۵  میلیارد دلار یعنی ۱۳۰ هزار میلیارد تومان باید هزینه کند» به همین دلیل این گفته احمدعلی مقیمی مُهر «شاخدار» می‌گیرد.

اطلاعات بیشتر:

یوکیو آمانو: برای اجرای برجام سالانه 10.5 میلیون دلار نیاز داریم

گزارش محمدنهاونیان از زیان اقتصادی ناشی از تحریم‌ها در کمیسیون برجام مجلس شورای اسلامی

تحلیل مرکز پژوهش‌های مجلس درباره اثرات اجرای برجام در بخش صنعت، پتروشیمی و معدن ایران

گزارش نهایی کمیسیون برجام مجلس شورای اسلامی

گزارش کمیته تخصصی کمیسیون برجام

تحریم‌ها، خطوط قرمز و اقتصاد پسابرجام


  • درست:  گفته صحیح است و نکته‌ی مهمی از قلم نیافتاده است.
  • کم و‌بیش درست: گفته صحیح است ولی نیاز به توضیح و اطلاعات بیشتر دارد.
  • نیمه درست: گفته تا اندازه‌ای صحیح است ولی جزییات مهمی ذکر نشده مانده و یا مواردی خارج از متن اصلی بیان شده است.
  • کم‌و‌بیش‌ نادرست: گفته بخش‌های صحیحی در بطن خود دارد ولی فکت‌ها و نکات حیاتی‌ای را نادیده می‌گیرد که در غیر اینصورت تصور متفاوتی را القا می‌کرد.
  • نادرست: گفته صحیح نیست.
  • شاخ‌دار!: گفته نادرست و مضحک است.