۱۳۹۴/۱۰/۲۱

درستی‌سنجی گفته حسین طلا مبنی بر مرگ روزانه ۸ تهرانی بر اثر آلودگی هوا

Fact Checking Icons-Final-03

آلودگی هوای تهران باردیگر موضوع پیامدها و آسیب‌های ناشی از آلودگی هوا بر سلامت شهروندان به موضوع داغ روز تبدیل شده‌ است. در لابه‌لای خبرها و اظهارات در این باره برخی از پیامدهای فاجعهبار آلودگی هوا نیز مورد اشاره قرار گرفته‌است.

از جمله حسین طلا، نماینده تهران و منتقد دولت که در دولت دوم محمود احمدی‌نژاد فرماندار تهران بود گفته است: «روزانه ۸ نفر و سالانه ۳۰۰۰ نفر از همشهریان تهرانی بر اثر آلودگی هوای تهران به کام مرگ می‌روند».

آقای طلا ایمیل دیدبان مجلس را درباره منبع مورد استنادشان بی‌پاسخ گذاشتند.

در حال حاضر بحث آلودگی هوا داغ است و این بحران سبب شده تا آمارهای مختلفی توسط اعضای شورای شهر تهران و نمایندگان مجلس درباره قربانیان آلودگی هوا و آسیب‌های آن منتشر شود. وزیر بهداشت این آمارها را تکذیب کرده‌ است.

تخریب بافت خاک تهران و بحث سوخت خودرو در شهر تهران، دو عامل اصلی در آلودگی هوا هستند. محمدهادی حیدرزاده، مدیر کل محیط زیست استان تهران، از تغییر مدل آلودگی هوای تهران سخن می‌گوید و معتقد است گرد و غبار بیش از سوخت، در آلودگی هوای تهران نقش دارد؛ چرا که تهران به شهری بیابانی تبدیل شده است.

پژوهشی که در خصوص ارتباط آلودگی هوا با نارسایی قلبی سال ۱۳۹۳ در تهران انجام شده، نشان می‌دهد که تماس با آلاینده‌های هوا به مدت حداقل ۴۸ ساعت با خطر بروز نارسایی قلبی و تنگی نفس در افراد مبتلا یا مستعد ابتلا به بیماری‌های قلبی – عروقی و آسم همراه است. آمار بستری شدن در بیمارستان‌ها و میزان مرگ و میر به علت بیماری‌های قلبی – عروقی در ایام آلودگی هوا به طور قابل توجهی بالاتر است.

یک پژوهش دیگر با عنوان ارتباط آلودگی هوا با مرگ و میر جمعیت شهر تهران که با استفاده از مستندات سال‌های ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۵ در پایتخت انجام شده نیز نشان می‌دهد که مناطق مرکزی تهران بیشترین آلودگی هوا و بیشترین مرگ و میر را دارند و در مناطق ۲۲ گانه تهران مرگ‌ومیر ناشی از بیماری قلبی – عروقی، تنفسی و سکته مغزی با آلودگی هوا رابطه نزدیکی دارند. بیشتر از ۹۰ درصد از وارونگی‌های تهران در ارتفاع کمتر از ۵۰۰ متر اتفاق می‌افتند. بدین معنی که در اکثر موارد نیمه شمالی تهران بیرون از لایه وارونگی قرار گرفته و مرکز تهران در زیر لایه وارونگی قرار دارد. بنابراین در مرکز تهران، شدت آلودگی بیشتر از جاهای دیگر، حتی جنوب تهران است. این پژوهش ثابت کرده که بیشترین مرگ‌ومیر در ارتباط با آلودگی هوای تهران به علت افزایش وارونگی دما در فصل پاییز (اکتبر و نوامبر) است.

افزایش تعداد متوفیان در روزهایی که هوا آلوده است، در سال‌های گذشته، بارها از سوی اعضای شورای شهر تهران هم مطرح و به نوعی تکذیب هم شد. برای نمونه احمد مسجدجامعی رییس وقت شورای شهر تهران صراحتا اعلام کرده بود: «وقتی آلودگی هوا از میزان مشخصی بیشتر می‌شود، بهشت‌زهرا شیفت اضافه کار می‌گذارد و بخش ویژه قلب بیمارستان‌ها تکمیل می‌شود».

آمار افزایش مرگ و میر به خاطر آلودگی هوا اما از سوی حسن هاشمی، وزیر بهداشت رد شد. او گفت: «آمار مرگ‌ومیرهای امسال نسبت به سال گذشته تغییری نکرده است». او افزایش ۲۰ تا ۳۰ درصدی مراجعات به اورژانس‌ها به دلیل آلودگی هوا را رد کرد.

با وجود اینکه آمار مرگ و میر ناشی از آلودگی هوا توسط وزیر بهداشت تکذیب شده اما پژوهش‌های پزشکی از یک دهه پیش تاکنون رابطه بین آلودگی هوا و مرگ و میر در تهران را تائید می‌کند. بر همین اساس گفته حسین طلا مبنی بر مرگ روزانه ۸ نفر در تهران بر اثر آلودگی «نیمه درست» ارزیابی می‌شود.


  • درست:  گفته صحیح است و نکته‌ی مهمی از قلم نیافتاده است.
  • کم‌و‌بیش درست: گفته صحیح است ولی نیاز به توضیح و اطلاعات بیشتر دارد.
  • نیمه درست: گفته تا اندازه‌ای صحیح است ولی جزییات مهمی ذکر نشده مانده و یا مواردی خارج از متن اصلی بیان شده است.
  • کم‌و‌بیش‌ نادرست: گفته بخش‌های صحیحی در بطن خود دارد ولی فکت‌ها و نکات حیاتی‌ای را نادیده می‌گیرد که در غیر اینصورت تصور متفاوتی را القا می‌کرد.
  • نادرست: گفته صحیح نیست.
  • شاخ‌دار!: گفته نادرست و مضحک است.