۱۳۹۵/۰۲/۰۶

۶۹ صندلی خالی و عاقبت مجلس دهم

روز جمعه دهم اردیبهشت، شاهد برگزاری انتخابات مرحله دوم دهمین دوره‌ی مجلس شورای اسلامی در ۲۱ استان و برای ۶۹* کرسی باقیمانده مجلس در ۵۶ حوزه‌ی انتخابیه از جمله یازده مرکز استان، خواهیم بود. پیشتر در انتخابات سراسری جمعه ۷ اسفند با رأی‌گیری در ۲۰۹ حوزه انتخابیه سراسر ایران با مشارکت ۶۲ درصدی مردم در کل کشور و مشارکت ۵۰ درصدی در تهران برگزار شد.

طبق ماده‌ی ۹ قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی اگر هر یک از نامزدها در حوزه انتخابیه‌ی خود موفق به کسب یک چهارم آرا (۲۵٪) نشوند، انتخابات در آن حوزه به مرحله‌ی دوم کشیده می‌شود. تعداد نامزدهای مرحله‌ی دوم در هر حوزه حداکثر دو برابر کرسی‌های خالی‌مانده است. مثلاً در تبریز رقابت بر سر ۴ کرسی باقی‌مانده ( از مجموع ۶ کرسی موجود در این شهر) بین ۸ نامزد است :سه نامزد اصول‌گرا، یک نامزد مستقل و چهار نامزد اصلاح‌طلب که از میان نامزدهای مختلف این شهر پس از دو کاندیدای راه‌یافته، بیشترین آرا را داشته‌ و تنها این هشت نفر به دور دوم راه یافته‌اند.

فعالیت تبلیغات انتخاباتی نامزدهای نمایندگی هشت روز قبل از روز اخذ رأی (مرحله اول و دوم) آغاز و تا بیست و چهار ساعت قبل از اخذ رأی ادامه خواهد داشت.) بنابراین، زمان تبلیغات مرحله دوم هفت روز است.

به لحاظ حضور جریان‌های سیاسی از ۱۳۸ نامزد حاضر (برای ۶۹ کرسی باقی‌مانده) در این مرحله جریان متعلق به اصلاحات و اعتدالگرا (نزدیکان به دولت روحانی) در ۵۹ کرسی امکان رقابت دارند و در ۱۰ کرسی سکوت کرده‌اند. از ائتلاف اصول‌گرایان نیز فهرست جدیدی برای مرحله‌ی دوم منتشر نشده است، ولی برخی سایت‌های نزدیک به آنان، ۵۷ نامزد را “اصولگرا” می‌دانند. همچنین در این مرحله از انتخابات، ۸ زن نامزد هستند که حتی در صورت انتخاب شدن تنها ۲ نفر از آنها مجلس دهم بیشترین تعداد نماینده‌ی زن را در تاریخ پس از انقلاب به خود خواهد دید. پیش از این مجلس پنجم با ۱۴ زن بیشترین تعداد نماینده‌ی زن را در ادوار مجلس پس از انقلاب اختیار داشت.

محمدرضا عارف منتخب اول تهران در مجلس دهم و سرلیست اصلاح‌طلبان و برخی دیگر از چهره‌های اصلاح‌طلب از هدف کسب حداقل ۴۰ کرسی دیگر در مرحله‌ی دوم انتخابات مجلس سخن گفته‌اند، تا بتوانند اکثریت مجلس دهم را با قاطعیت به دست آورند. حتی برخی انتخاب عارف به عنوان ریاست مجلس در صورت کسب چهل کرسی دیگر از مرحله‌ی دوم محتمل‌تر دانسته بودند. اگرچه برخی دیگر از چهره‌های اصلاح‌طلب هم انتخاب ریاست مجلس بین عارف و لاریجانی را مسئله‌ای مدیریتی و غیرسیاسی ارزیابی کرده‌اند که نیاز به اجماع بین گزینه‌ها و جریانات سیاسی دارد.

در یک نظرسنجی از کاربران پرسیدیم که کدام گزینه را برای ریاست مجلس مناسب‌تر می دانند و نظر ۴۸٪ مخاطبان توییتری دیدبان مجلس بر ریاست عارف بود. لاریجانی و گزینه فرد دیگر به ترتیب ۳۹٪ و ۱۳٪ در این نظرسنجی رای آوردند. برخی از علی مطهری نیز به عنوان یکی ازگزینه‌های ریاست مجلس دهم نام می‌برند.

Screen Shot 2016-04-25 at 4.39.54 PM

طبق گزارش پیشین دیدبان مجلس، در مرحله‌ی اول انتخابات مجلس در کل کشور اصلاح‌طلبان ۸۰ نامزد، اصولگرایان ۶۴ نامزد و مستقل‌ها ۷۳ نامزد کسب کردند که پیروزی قاطعی برای هیچ جریانی در رقابت در سراسر کشور شمرده نمی‌شود. به همین خاطر است که مرحله دوم انتخابات مجلس از اهمیت زیادی دارد. نتیجه مرحله دوم می‌تواند توازن قوا را در مجلس آینده به نفع یکی از دو جناح‌ اصولگرا و اصلاح‌طلب/اعتدالگرا تغییر دهد و تا اندازه‌ی زیادی جهت‌گیری پارلمان را تعیین کند. 

  • اصلاحیه با تذکر حنیف در فیس‌بوک: بنا بر گفته‌ی سیامک ره‌پیک سخنگوی هیات مرکزی نظارت بر انتخابات انتخابات در حوزه‌ی ماکو در همان دور اول به اتمام رسیده است. به این ترتیب در ۱۰ اردیبهشت رقابت بر سر ۶۸ کرسی مجلس و ۱۳۶ نماینده در دور دوم پی گرفته خواهد شد.